Τουρκοβούνια στο παλιό Λατομείο | Το φαινόμενο της Πεταλούδας
Οδοιπορικό στο Κεντρικό Τουρκοβούνι και στο εγκαταλελειμμένο λατομείο
Μέσα στην τσιμεντένια έρημο των Αθηνών, ξεπροβάλλουν σαν φυσικές οάσεις τα Τουρκοβούνια. Οι οάσεις αυτές δεν είναι συνηθισμένες. Δεν έχουν εξωτική βλάστηση, ούτε παραδεισένια τρεχούμενα νερά όπως θα περίμενε κανείς. Το αντίθετο: Η λέξη που θα τις χαρακτηρίζε καλύτερα είναι η ποικιλομορφία.
Εκεί που η ανθρώπινη παρέμβαση κονταροχτυπιέται με την φύση, στο τοπίο μένουν τα απομεινάρια μιας σιωπηλής “μάχης”. Από τη μία, ανέγγιχτα μικρά πευκοδάση στέκουν πεισματικά, και από την άλλη, βράχοι φαγωμένοι, πληγωμένοι, που μοιάζουν με λαβωμένα θηρία.
Η αρχή είχε γίνει με το Νότιο Τουρκοβούνι. Εκεί όπου βρίσκεται ένα αμάγαλμα βλάστησης, αυθαιρεσίας, πρόχειρων κατασκευών ή και ανθρώπινης εφευρετικότητας αν προτιμάτε. Μιλάμε για τον οικισμό Παπανδρέου – ένα χωριό μέσα στην Αθήνα.
Εδώ, δεν θα ασχοληθούμε με το Νότιο Τουρκοβούνι, αλλά με το… κοντινό ξαδερφάκι του – το Κεντρικό από τα τρία Τουρκοβούνια. Και αν δεν έχετε την πυξίδα σας εύκαιρη, μπορείτε να δείτε την παρακάτω εικόνα για να προσανατολιστείτε:
Εξωγήινα τοπία – γήινες παρεμβάσεις
Εάν σας έδεναν τα μάτια και σας έριχναν με κάποιον τρόπο στο Κεντρικό Τουρκοβούνι, θα νομίζατε ότι σας μετέφεραν είτε σε σκηνικά γυρισμάτων Ουέστερν, ή σε κάποιο σημείο του πλανήτη Άρη. Ένα σκηνικό απόκοσμο και άγριο, μα συνάμα τέτοιο που δεν μπορείς να αποστρέψεις εύκολα το βλέμμα σου.
Το τοπίο αυτό θα μπορούσε να οφείλεται σε πτώση μετεωρίτη. Ωστόσο, του συνέβη κάτι πολύ χειρότερο. Λέγεται ανθρώπινη δραστηριότητα και εξόρυξη πετρωμάτων. Στο σημείο αυτό δραστηριοποιούταν για πολλά χρόνια (έως το 1976) οι εταιρείες ΚΕΚΡΩΨ και ΑΣΤΗΡ ΛΑΤΟ. Νταμάρια που παρήγαγαν οικοδομικά υλικά. Και αν κάποιος αναρωτηθεί που κατέληξαν τα υλικά αυτά, μπορεί απλά να ρίξει μια ματιά γύρω του:
Όσο για τις παλιές εγκαταστάσεις; Τα ερειπωμένα κτίρια στέκουν σαν σιωπηλοί μάρτυρες που προσπαθούν να ψιθυρίσουν, μάταια, την δική τους ιστορία:
Μια ιστορία που θα περιλάμβανε πλήθος εργατών. Εργάτες που διέμεναν πέριξ του λατομείου και έβγαζαν το μεροκάματο δουλεύοντας κάτω από τον Αττικό ήλιο και ταΐζοντας το παρακείμενο καμίνι.
Οι σημερινοί του επισκέπτες, όμως, έχουν αλλάξει. Ο χώρος προσελκύει συχνά γκραφιτάδες. Με σκέψεις άλλοτε βαθιές, σκοτεινές, και άλλοτε πιο επιφανειακές, οι επίδοξοι αυτοί καλλιτέχνες μετατρέπουν το τσιμέντο σε καμβά και αφήνουν το δικό τους μοναδικό στίγμα.
Όμως η παράνομη δραστηριότητα, ως ελληνικό φαινόμενο, δεν θα μπορούσε να λείπει και απ’ τα Τουρκοβούνια. Ειδικά σε μια εγκατελελειμμένη και παρατημένη περιοχή σαν αυτή, όπου τα όρια της νομιμότητας είναι δυσδιάκριτα.
Ένας σωρός, λοιπόν, απορριμάτων και μπαζών δεσπόζει δίπλα από το κεντρικό κτίριο. Βλέπετε, σε αυτό το σημείο, η πρόσβαση από τον δρόμο είναι ευκολότερη. Έτσι, με τον καιρό, υψώθηκε αυτός ο πύργος ρύπανσης. Δημιούργημα κι αυτός των ανθρώπων, σαν ένας άλλος πύργος της Βαβέλ – εξίσου ντροπιαστικός και αλαζονικός.
Μύθοι και πραγματικότητες
Φανταζόμαστε όμως και νεαρές παρέες να έρχονται και να αράζουν κοντά στα παραμελημένα κτίρια με θέα την Αθήνα. Ορμόμενοι από τραγικά γεγονότα όπως αυτό ενός άνδρα που έχασε τη ζωή του εκεί, ενδέχεται η νεανική φαντασία τους να οργιάζει και να εφευρίσκει ιστορίες και αστικούς μύθους γύρω από τις ερειπωμένες εγκαταστάσεις.
Υπάρχει κάτι όμως που μπορεί να ανήκει στην δική μας φαντασία, μπορεί και όχι. Μια φιγούρα, μια μορφή. Ίσως περαστικός κι αυτός, αλλά το πιο πιθανόν να είναι μόνιμος. Δεν τον συναντήσαμε, αλλά φτερούγιζε τριγύρω σαν την… πεταλούδα. Όχι, φυσικά, αυτήν που ξεπετάγεται βίαια και είναι έτοιμη να αφήσει τα σημάδια της ανεξίτηλα. Μην έχετε αυτό μέσα σας. Εννοούμε την… άκακη. Αυτήν που με ένα φτερούγισμα μπορεί να προκαλέσει μια σειρά γεγονότων – όμορφων ή και άσχημων. Το λεγόμενο φαινόμενο της πεταλούδας, το ξέρετε; Αυτό ακριβώς.
Αφήνουμε, όμως, τις πεταλούδες να πετάξουν ελεύθερα και συνεχίζουμε αυτήν την ιδιαίτερη ξενάγηση στα ενδότερα. Ξενάγηση σε χώρους όπου υπάρχουν ίχνη ανθρώπων οι οποίοι μπορεί να διέμεναν ή να διανυκτέρευαν.
Πάνω από σύνορα και αντιπαλότητες
Κάτι που θα πρέπει να σημειώσουμε για το Κεντρικό Τουρκοβούνι είναι ότι κάθεται πάνω στο “διεθνές”. Ο λόφος ενώνει το Γαλάτσι με το Ψυχικό – δύο κόσμους διαφορετικούς. Αυτός ο ενωτικός χαρακτήρας, όμως, δεν περιορίζεται μόνο τοπογραφικά. Από το υψηλότερο σημείο του λόφου μπορεί να δει κανείς και τα τρία γήπεδα των Αθηναϊκών ομάδων!
Από το “Καραϊσκάκη” του Ολυμπιακού στο Νέο Φάληρο:
Στην “Αγ. Σοφία” της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια:
Και στο ΟΑΚΑ του Παναθηναικού στο Μαρούσι!
Οπότε χουλιγκάνοι των ομάδων, μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ως ουδέτερο έδαφος. Σίγουρα θα λύσουν τις διαφορές τους με πολιτισμένη συζήτηση, αμοιβάιες συμφωνίες και υποχωρήσεις, και δεν θα το μετατρέψουν σε πεδίο μάχης!
Σας αφήνουμε με ορισμένες απόψεις του λατομείου, αλλά δεν έχουμε τελειώσει. Το οδοιπορικό στα Τουρκοβούνια συνεχίζεται.