Εξερεύνηση στο σπήλαιο του Πάνα στην Πάρνηθα

Γράφει ο Έιτζεντ Μόλντερ

Έχουμε την χαρά να ζούμε σε μία από τις ομορφότερες χώρες της υδρογείου. Τα μαγευτικά τοπία της Ελλάδας είναι χάρμα ιδέσθαι και άξια εξερεύνησης. Εάν δε η παρέα είναι ιδανική, τότε η εμπειρία γίνεται αξέχαστη. Με σκέψεις σαν και αυτές στην άκρη του μυαλού, η γνωστή παρέα Είτζεντ Μόλντερ και Λάιτ Γιάγκαμι ξεκίνησε, ύστερα από καιρό, να εξερευνήσει ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας – το σπήλαιο του Πάνα.

Λίγη μυθολογία

Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία, ο Πάνας είναι ο καρπός του έρωτα μεταξύ του διαγγελέως Ερμή και της νύμφης Δρυόπης. Μόλις γεννήθηκε, σε ένα απομονωμένο μέρος της Αρκαδίας, η μητέρα του τρομαγμένη από την τραγόμορφη όψη του τον παράτησε και έτσι ο στοργικός Ερμής τον μετέφερε στους υπόλοιπους θεούς του Ολύμπου. Ο Διόνυσος, παρατηρώντας πως έφερνε χαρά σε όλους τον ονόμασε Παν (όλων). Ο Πάνας ως θεός, λατρεύτηκε ως πρωτεργάτης της μουσικής, προστάτης των κοπαδιών και φιλεύσπλαχνος ευεργέτης. Η λατρεία του αν και ξεκίνησε στην Αρκαδία, επεκτάθηκε σε όλη την Ελλάδα. Ίσως η πιο ενδιαφέρουσα ιστορία μεταφοράς σε άλλη περιοχή, είναι η εξάπλωση στην Αττική. Λέγεται ότι κατά την εισβολή των Περσών στον Ελλαδικό χώρο, ένας Αθηναίος αγγελιοφόρος που στάλθηκε στην Σπάρτη για να ζητήσει βοήθεια, επιστρέφοντας στην Αττική μέσω της Αρκαδίας, αντίκρισε τον θεό Πάνα στον διάβα του. Ο θεός τον ρώτησε γιατί οι Αθηναίοι δεν τον λατρεύουν, παρ’ όλο που ήταν ευεργετικός απέναντί τους και θα μπορούσε να τους βοηθήσει στον πόλεμο κατά των Περσών. Στην μάχη του Μαραθώνα που ακολούθησε, οι Αθηναίοι αναδείχτηκαν νικητές έναντι στην τότε υπερδύναμη και θεώρησαν πως ο Πάνας τους βοήθησε, σπέρνοντας τον πανικό στο αντίπαλο στρατόπεδο. Μιλώντας για πανικό, η λέξη αυτή προέρχεται από τον Παν, καθώς οι αρχαίοι θεωρούσαν πως ήταν αυτός που φύτευε τον φόβο στις ψυχές των ανθρώπων.

Η εξόρμηση

Αν και η Ελληνική μυθολογία είναι πολύ ενδιαφέρουσα, οι εικόνες της φύσης είναι πολύ πιο θελκτικές στο μάτι. Η διαδρομή που ακολουθήσαμε είχε την αρχή της στο σανατόριο της Πάρνηθας, από το οποίο το σπήλαιο απέχει, κατά προσέγγιση, 7 χιλιόμετρα. Η αλήθεια είναι πως και το σανατόριο είναι ένα αξιοσημείωτο μέρος του δρυμού, το οποίο έχουμε επισκεφτεί αρκετές φορές και που θα ασχοληθούμε σε μελλοντική ανάρτηση.

Λίγο παρακάτω από το σανατόριο, περάσαμε από το γήπεδο στίβου του ΣΕΓΑΣ, το οποίο περικλείεται από ένα μικρό δασάκι. Ήδη τα πρώτα καλέσματα από το κελάηδημα των πουλιών μας έκαναν να σταματήσουμε λίγο για να απολαύσουμε τη φύση.

Η μύγα είπε να λιαστεί απάνω στο φύλλο, προσφέροντας μας μια αστεία λήψη με την σκιά της.

Απομακρυνόμενοι από το σημείο εκκίνησης το τοπίο είχε αρχίσει να γίνεται πολύ πιο όμορφο.

Έως αυτό το σημείο, ο δρόμος είναι ακόμα αρκετά ομαλός και χωρίς μεγάλη κλίση, γεγονός που κάνει τη διαδρομή ιδιαίτερα ευχάριστη. Έχοντας διανύσει σχεδόν 2 χιλιόμετρα και κατεβεί 60 μέτρα φτάσαμε στην 1η διασταύρωση στην οποία ακολουθήσαμε τις πινακίδες που υποδεικνύουν τη σωστή κατεύθυνση. Σε εκείνο το σημείο, το ΟΑΚΑ βρίσκεται ακριβώς στην (οπτική) ευθεία, προσφέροντας μια ενδιαφέρουσα γωνία θέασης.

Κάπου εκεί η κλίση του εδάφους άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα κατηφορική, γεγονός ευχάριστο στο πήγαινε, αλλά δυσάρεστο στο έλα. Κατευθυνόμενοι προς το σπήλαιο, η μορφολογία του δρυμού άρχισε να αλλάζει άρδην, καθώς πλησιάζαμε σε περιοχές που δεν επλήγησαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2007.

Ή φύση έχει αρχίσει να ξαναπαίρνει πίσω το κατεστραμμένο από τους ανθρώπους βασίλειό της. Ένας μαύρος κορμός (αν και ίσως να είναι μεταγενέστερα καμένος) στέκει εκεί για να μας θυμίζει όλους την καταστροφική μανία της πυρκαγιάς.

Βρισκόμενοι περίπου στα 6 χλμ από το σημείο εκκίνησης φτάσαμε στο μονοπάτι που οδηγεί στο σπήλαιο και που είναι σημαδεμένο με μια ταμπέλα. Σε εκείνο το σημείο ο ομαλός δρόμος σταματάει και πλέον ξεκινάει το μικρής δυσκολίας μονοπάτι. Διερχόμενοι μέσα από τα πανέμορφα έλατα μόνο να θαυμάσουμε το τοπίο και την μελωδία των πουλιών μπορούσαμε.

Ύστερα από 7,4 χιλιόμετρα πεζοπορίας φτάσαμε στο σπήλαιο το οποίο είναι καλά κρυμμένο δίπλα από το ρέμα Γκούρας. Για κάποιον μη εξοικειωμένο με την ορειβασία ή την αναρρίχηση/καταρρίχηση, η κατάβαση στο σημείο εισόδου είναι το μοναδικό δύσκολο κομμάτι της διαδρομής.

Όμως το συρματόσχοινο και τα λαξευμένα, στον βράχο, σκαλιά κάνουν την κατάβαση ευκολότερη

Η είσοδος του σπηλαίου.

Στα ενδότερα

Μερικές φωτογραφίες από το εσωτερικό. Στον χώρο αυτό, που αποτελεί την κύρια στοά, λάμβαναν χώρα οι λατρευτικές τελετές.

Μια κλασική σπηλαιοαράχνη. Για καλή μας τύχη, νυχτερίδες δεν συναντήσαμε, αν και σε αναρτήσεις άλλων επισκεπτών φαίνεται πως υπάρχουν φωλιές εντός του σπηλαίου.

Έρποντας προς το συγκεκριμένο πέρασμα, ο επισκέπτης μπορεί να βρεθεί σε μια 2η κοιλότητα του σπηλαίου. Το άνοιγμα σταδιακά γίνεται πάρα πολύ μικρό, τόσο ώστε να χωράει να περάσει ίσα-ίσα το σώμα, γεγονός που κάνει την είσοδο δύσκολη. Επιπλέον λόγω της υγρασίας, ο τολμηρός επισκέπτης καλό είναι να φοράει αδιάβροχα ρούχα, ή να έχει ένα 2ο σετ. Ελέω του κλειστοφοβικού χαρακτήρα του περάσματος, αλλά και του ότι για κακή μας τύχη οι μπαταρίες του φακού αποφορτίστηκαν (εδώ είναι με φακό του κινητού) αποφασίσαμε να μην περάσουμε στη 2η στοά.

Ακριβώς κάτω από το σπήλαιο βρίσκεται το ρέμα της Γκούρας, στο οποίο υπάρχουν και άλλα μονοπάτια που μπορεί κανείς να ακολουθήσει.

Οι καταρράκτες του ρέματος σήμαναν και το τέλος της διαδρομής, ενώ μας έφεραν στο νου τους κρυφούς καταρράκτες της Πεντέλης που είχαμε εξερευνήσει στο παρελθόν. Φύση, εξερεύνηση, μυθολογία και μυστικισμός είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το σπήλαιο του Πανός. Άλλη μια underground εξόρμηση είχε φτάσει στο τέλος της.

Η διαδρομή που ακολουθήσαμε:

Μήκος 7,4 χλμ./ 15,2 στο σύνολο (μαζί με την κατάβαση στο ρέμα)
Χαμηλότερο σημείο 681μ / υψηλότερο 1031μ.
Βαθμός δυσκολίας: εύκολη διαδρομή

Απαραίτητα εφόδια: