Ράγιο Βαγιεκάνο: Η ομάδα της εργατιάς και της αλληλεγγύης

 

Πως μια άσημη ομάδα της Μαδρίτης παραδίδει μαθήματα ήθους και κοινωνικής συνείδησης

Όποιος τύχαινε να περάσει από το γήπεδο της Ράγιο Βαγιεκάνο μετά την αναμέτρηση με την Αλμπαθέτε, θα έπεφτε πάνω σε ένα μάλλον πρωτόγνωρο σκηνικό.

Μια ομάδα ατόμων, ντυμένη με κίτρινες ολόσωμες στολές, με σκούπες και με σπρέι, “απολύμαναν” το γήπεδο. Ο λόγος; Όχι φυσικά υγειονομικός, αφού οι εξέδρες ήταν άδειες από κόσμο. Ή μάλλον, σχεδόν άδειες…

Λίγο πριν, στο γήπεδο της τοπικής ομάδας, βρέθηκαν δύο ηγετικά στελέχη του ακροδεξιού κόμματος “VOX” που είχαν πάει για να παρακολουθήσουν τον αγώνα. Οι φανατικοί, λοιπόν, της ομάδας, οι “Μπουκανέρος”, θέλησαν με αυτόν τον συμβολικό τρόπο να δηλώσουν την απέχθειά τους. Απέχθεια που επεκτείνεται σε οποιαδήποτε ομοφοβική, ξενοφοβική, ρατσιστική ή άλλη συμπεριφορά η οποία κρύβει μίσος στον πυρήνα της.

😳🧼 Aficionados del @RayoVallecano acuden al Estadio de Vallecas a “limpiar las instalaciones” tras la visita de Santiago Abascal y Rocio Monasterio, líderes de VOX, para ver el #RayoAlbacete

🎥 @josedpalacio pic.twitter.com/s9Aw0e2oti

— Carrusel Deportivo (@carrusel) April 27, 2021

Στη Ράγιο Βαγιεκάνο, οι λογικές του “no politica” που σφυράνε αδιάφορα μπροστά σε φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα πάνε περίπατο. Τόσο οι παίκτες όσο και οι φίλοι του συλλόγου, έχουν αποφασίσει ότι θα προβάλλουν ξεκάθαρα την ιδεολογία τους. Μια ιδεολογία η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον κοινωνικό ιστό και την εργατογειτονιά του Βαγιέκας.

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.

 

 

Η γειτονιά

Το “Πουέντε ντε Βαγιέκας” είναι μια γειτονιά της Μαδρίτης όπου μένουν κυρίως εργάτες, μετανάστες και, γενικά, τα φτωχότερα λαϊκά στρώματα. Το φαντάζομαι ως κάτι μεταξύ Νίκαιας και Εξαρχείων στην Αθήνα.

Πρόκειται για μια πολύχρωμη συνοικία όπου μπορεί κανείς να δει παιδιά να παίζουν στους δρόμους,  μικρά εστιατόρια που τα λειτουργούν μετανάστες, κτίσματα περασμένων εποχών, αναρχικά στέκια κ.α. Δεν λείπουν βέβαια και τα πιο υποβαθμισμένα σημεία με πορνεία, ναρκωτικά κλπ.

Εικόνες του Βαγιέκας μπορεί να έχει πετύχει κάποιος, αν έχει παρακολουθήσει το “Volver” (2005) του Πέδρο Αλμοδοβάρ με πρωταγωνίστρια την Πενέλοπε Κρουζ.

Όπως είπαμε, λοιπόν, οι κάτοικοί του είναι κυρίως βιοπαλαιστές. Έχουν βιώσει, δηλαδή, στο πετσί τους τι θα πει καπιταλισμός και να τα βγάζεις πέρα δύσκολα. Το γεγονός αυτό, έχει προσδώσει στη γειτονιά ένα χαρακτήρα αρκετά αντισυμβατικό και αυτό γίνεται φανερό από την τοπική ομάδα, το καμάρι του Βαγιέκας, την Ράγιο.

 

Η ομάδα της Ράγιο

Η Ράγιο Βαγιεκάνο είναι μια ομάδα που ιδρύθηκε το 1924. Η λέξη “Ράγιο” μεταφράζεται ως “αστραπή”, σαν αυτή που φέρει στο έμβλημά της.

Η εμφάνισή της, με την χαρακτηριστική κόκκινη διαγώνια ρίγα, φαίνεται να παραπέμπει επίσης σε αστραπή.

Αγωνιστικά τώρα, η Ράγιο είναι μια ομάδα που ανεβοκατεβαίνει μεταξύ Primera και Segunda Division – Πρώτης και Δεύτερης εθνικής δηλαδή. Δεν έχει να επιδείξει και πάρα πολλά, καθώς χάνεται στη σκιά των δύο γιγάντων της πόλης – της Ρεάλ και της Ατλέτικο.

Τα πιο αξιομνημόνευτα κατορθώματά της είναι ίσως η 9η θέση στην Primera το 2000. Την επόμενη σεζόν στο κύπελλο Ουέφα, έφτασε μέχρι τα προημιτελικά του θεσμού όπου και αποκλείστηκε από την επίσης ισπανική Αλαβές (σημειωτέον η Αλαβές έφτασε μέχρι τον τελικό όπου έχασε με τα χίλια ζόρια από την Λίβερπουλ).

Επίσης, το 2002 πέρασε στη φάση των ημιτελικών του κυπέλλου Ισπανίας (Copa del Rey) για να αποκλειστεί από την συντοπίτισσα Ρεάλ με ένα συνολικό σκορ 4-1.

Ορισμένοι από τους γνωστούς ποδοσφαιριστές που έχουν περάσει από την ομάδα είναι ο Ντιέγκο Κόστα και ο Πάμπλο Ερνάντεζ

Τα μεγαλύτερα κατορθώματά της όμως είναι.. εξωαγωνιστικά.

 

Στους αγώνες εντός και εκτός γηπέδου

Μεταξύ παικτών, διοίκησης και οπαδών, υπάρχει σύμπνοια σε ότι αφορά την κοινωνική ευαισθητοποίηση (αν και υπάρχουν ορισμένες παραφωνίες από πλευράς διοίκησης). Η πρόσφατη “απολύμανση” από τον… ακροδεξιό ιό, ήταν μονάχα ένα δείγμα. Ο σύλλογος παρουσιάζει μία πλούσια κοινωνική δράση η οποία άλλοτε έχει μόνο συμβολικό χαρακτήρα, άλλοτε και ουσιαστικό.

Ένα χαρακτηριστικό περιστατικό ήταν το 2011 όταν οι παίκτες θέλησαν να τιμήσουν τη μέρα της απεργίας, αποφασίζοντας να μην παρουσιαστούν στην προπόνηση. Την προηγούμενη μέρα βέβαια είχαν κάνει διπλές προπονήσεις προκειμένου να αναπληρώσουν τις υποχρεώσεις.

Το 2014, η τραγική φιγούρα της 85χρονης Κάρμεν, κάτοικου της συνοικίας, να ξεσπά σε λυγμούς, έκανε τον γύρο του κόσμου. Είχε μπει, βλέπετε, εγγυήτρια σε δάνειο του γιού της το οποίο, λόγω πανωτοκίων, δεν μπορούσε να αποπληρωθεί, με αποτέλεσμα να της κάνουν έξωση.

 

Οι άνθρωποι της Ράγιο δεν έμειναν αμέτοχοι. Με μια συγκινητική πρωτοβουλία του συλλόγου μέσω δωρεών αλλά και ποσοστού επί των εσόδων των εισιτηρίων σε εντός έδρας αγώνα, συγκεντρώθηκε τελικά το απαιτούμενο ποσό.

Η Κάρμεν, η οποία κατά την έξωση δεν ήθελε να βγάζουν φωτογραφίες γιατί ήθελε πρώτα να στρώσει το κρεβάτι όπου κοιμόταν, είχε πλέον στέγη και δήλωνε: “Θεωρώ ότι αυτό είναι πολύ όμορφο, είναι αξιολάτρευτοι, τους ευχαριστώ βαθύτατα. Ζήτω η Ράγιο Βαγιεκάνο! Είναι υπέροχοι”

Ο σύλλογος έχει δείξει ουκ ολίγες φορές, με πανό και συνθήματα, την αντίθεσή του στην υφιστάμενη πολιτική και στο κύμα εξώσεων που επηρέασε πολλούς Ισπανούς μέσα στα χρόνια της κρίσης.

 

Θέση σε αυτό το ιδιότυπο πάνθεον έχουν και οι εμφανίσεις που λάνσαρε η ομάδα το 2015. Στην εκτός έδρας εμφάνιση, η χαρακτηριστική κόκκινη ρίγα είχε αντικατασταθεί από μία με τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Το κάθε χρώμα είχε τον δικό του συμβολισμό – το πράσινο για το περιβάλλον, το μπλε για την παιδική εκμετάλλευση και πάει λέγοντας. Όλο μαζί το ουράνιο τόξο ήταν μήνυμα κατά της ομοφοβίας στα πλαίσια και του Pride που λάμβανε χώρα την περίοδο εκείνη στην Μαδρίτη.

Η 3η εμφάνιση, με την ροζ ρίγα, αναφερόταν στην μάχη κατά του καρκίνου. Μέρος των εσόδων από τις πωλήσεις των εμφανίσεων, πήγαιναν μάλιστα σε σχετικό ίδρυμα για τον καρκίνο.

Η κίνηση επικροτήθηκε φυσικά από τους φιλάθλους της. “Είμαι φίλαθλος της Ράγιο, είμαι solidario“ (αλληλέγγυος) δήλωναν χαρακτηριστικά.

Δεν περνά απαρατήρητη όμως και η ευρηματικότητα των Ultras της ομάδας, των περίφημων “Μπουκανέρος” (πειρατές σημαίνει). Ως διαμαρτυρία κατά της ομοσπονδίας για την μεταφορά ορισμένων ματς σε άκυρες μέρες και ώρες, οι Μπουκανέρος βγήκαν σε μια άδεια εξέδρα κουβαλώντας ένα φέρετρο και με λεζάντα τύπου “κηδεύομεν το ποδόσφαιρο”.

 

Η ιδεολογία

Σε άλλη περίπτωση, η αντίδρασή τους αφορούσε την απόκτηση του Ουκρανού στράικερ Ρόμαν Ζοζούλια υπό τη μορφή δανεισμού. Οι φίλαθλοι της Ράγιο αντιλήφθηκαν ότι ο Ουκρανός είχε διασυνδέσεις με ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες της χώρας του στα πλαίσια και των αναταραχών το 2014 στο Κίεβο, ενώ είχε δηλώσει ανοιχτά την στήριξή του σε αυτές.

 

 

Οι Μπουκανέρος με μια ανακοίνωση 9 σελίδων τεκμηρίωναν με ντοκουμέντα τα ανωτέρω, καταλήγοντας ότι ο Ρόμαν Ζοζούλια είναι ανεπιθύμητος καθώς “η ιδεολογία του δεν συμβαδίζει με τις αξίες του συλλόγου”.

 

Εν τέλει, ο δανεισμός ανακλήθηκε χωρίς να παίξει ούτε ένα ματς.

Ο Ζοζούλια έγινε ξανά η πέτρα του σκανδάλου για την Ράγιο όταν επέστρεψε, ως αντίπαλος πια, με τα χρώματα της Αλμπαθέτε. Ο διαιτητής, με τη σύμφωνη γνώμη των διοικήσεων των ομάδων, αποφάσισε να διακόψει το ματς. Ο λόγος ήταν τα υβριστικά συνθήματα προς το πρόσωπό του Ουκρανού με εκφράσεις όπως “puto Nazi!”(νομίζω δεν χρειάζεται μετάφραση). Την κίνηση αυτή επικρότησε και η ομοσπονδία.

Η στήριξη αυτή όμως της ομοσπονδίας, σηκώνει πολλά ερωτηματικά, δεδομένου ότι δεν επέδειξε τα ίδια αντανακλαστικά σε αντίστοιχες περιπτώσεις. Όταν, για παράδειγμα, οι φίλαθλοι της Ατλέτικο φώναζαν να πεθάνει ο Γκριζμάν. Σε ματς της Μπαρτσελόνα, όταν στις εξέδρες έκαναν τις μαϊμούδες κάθε φορά που έπιανε τη μπάλα ο καμερουνέζος Σάμιουελ Ετό. Ποιος μπορεί να ξεχάσει και την μπανάνα που πέταξαν στον Ντάνι Άλβες σε μία εξίσου ρατσιστική ενέργεια.

Το ατόπημα της διοίκησης

Φυσικά, οι οπαδοί δεν χαρίζουν κάστανα ούτε στην ίδια τους τη διοίκηση όταν αυτή υποπέσει σε κάποιο ατόπημα. Το 2015, ο πρόεδρος της ομάδας, Ραούλ Μαρτίν Πρέσα, αποφάσισε να ξοδέψει ένα μεγάλο ποσό, ιδρύοντας την Rayo Oklahoma City. Ποδοσφαιρική ομάδα η οποία θα συμμετείχε στο πρωτάθλημα των ΗΠΑ.

Αυτό εξόργισε τους φιλάθλους οι οποίοι πήγαιναν κάθε Κυριακή σε ένα κακοσυντηρημένο γήπεδο την ίδια ώρα που έφευγαν εκατομμύρια για τα ανοίγματα του προέδρου στην Αμερική. Εν τέλει, το πρότζεκτ δεν είχε μέλλον καθώς την επόμενη κιόλας σεζόν η ομάδα διαλύθηκε.

 

Ποδόσφαιρο – άρτος και θεάματα ή πολιτική;

Η Ράγιο Βαγιεκάνο είναι η απόλυτη διάψευση αυτών που λένε ότι το ποδόσφαιρο είναι αποκομμένο από την πολιτική. Ίσως εκείνοι που το υποστηρίζουν να το προτιμούν έτσι – ένα εργαλείο για την εκτόνωση των καταπιεσμένων λαϊκών στρωμάτων. Το ποδόσφαιρο όμως είναι κατ’ εξοχήν λαϊκό άθλημα και θα ήταν αδύνατο ζητήματα της κοινωνίας να μην μεταφέρονται και εντός του γηπέδου.

Όσο για την άσημη Ράγιο, θα μπορούσαμε να τα συνοψίσουμε όλα κάτω από τη φράση που γράφει στο πανό:

Μικρή αγωνιστικά, μεγάλη σε αξίες – ζήτω η Ράγιο της εργατικής τάξης!

 

 

(πηγή1), (πηγή2), (πηγή3), (πηγή4), (πηγή5)