Γιατί τα φανάρια στην Ιαπωνία έχουν μπλε αντί για πράσινο;
Όταν τα Ιαπωνικά παθαίνουν αχρωματοψία
Αν είστε οπαδός της Ιαπωνικής κουλτούρας, τότε ενδεχομένως σε κάποιο ντοκιμαντέρ, σε κάποια ταινία ή πολύ πιθανόν και σε Ιαπωνικά video-games, να έχετε παρατηρήσει κάτι αλλόκοτο στους δρόμους της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου.
Εκτός βέβαια του προφανούς, ότι οδηγούν αριστερά στο δρόμο όπως στην Αγγλία, και όχι δεξιά, υπάρχει άλλη μία φαινομενικά μικρή λεπτομέρεια η οποία ωστόσο έχει τις ρίζες της στα βάθη των αιώνων! Παρ’ όλο που στα φανάρια όλων των χωρών του κόσμου, το “πράσινο” είναι το γενικώς παραδεκτό χρώμα που σηματοδοτεί την εκκίνηση των οχημάτων, στην Ιαπωνία, σαν να ήθελαν να δείξουν μέχρι κι εκεί πόσο διαφορετικός λαός είναι, προχωρούν με το… “μπλε” !
Ναι, καλά διαβάσατε. Μπορεί να σταματούν στο κόκκινο, να επιβραδύνουν στο πορτοκαλί (και όχι να το σανιδώσουν όπως εδώ), αλλά το χρώμα που βλέπουν οι Ιάπωνες οδηγοί για να ξεκινήσουν είναι το μπλε.
Τώρα, αυτήν την λεπτομέρεια πιθανόν κάποιος να την προσπερνούσε ως ασήμαντη (ίσως και να είναι), αλλά αν είσαι άνθρωπος που αρέσκεσαι στα trivia του IMDB, διαβάζεις τα συστατικά του κρουασάν που μόλις αγόρασες και γενικότερα σε διακατέχει όσο να’ναι μια περιέργεια, τότε ίσως να σου φανεί ενδιαφέρουσα και η προέλευση του φαινομένου αυτού.
Γιατί μπλε και όχι πράσινο;
Ο λόγος φυσικά δεν είναι αισθητικός. Αν ήταν απλώς θέμα στυλ, τότε στους δρόμους δεν θα κυκλοφορούσε η συμβατική αστυνομία αλλά η αστυνομία μόδας.
Για να βρούμε την αιτία θα πρέπει να ψάξουμε λίγο βαθύτερα, στις απαρχές της Ιαπωνικής γλώσσας. Οι αγαπητοί μας Ιάπωνες λοιπόν, δεν είχαν ποτέ τη λέξη “πράσινο” στο λεξιλόγιό τους! Προκειμένου να περιγράψουν το χρώμα των δέντρων, των φυτών και φυσικά της Πανάθας, χρησιμοποιούσαν τη λέξη “Αό” που σημαίνει “μπλε” στα Ιαπωνικά. Ακριβώς. Για εκείνους, τόσο η θάλασσα όσο και το δάσος είχαν ακριβώς το ίδιο χρώμα. Το μόνο που άλλαζε ήταν η απόχρωση.
Ήταν αρκετούς αιώνες μετά όταν η λέξη “Μιντόρι” δηλαδή το “πράσινο” εισήχθη στα Ιαπωνικά (μάλιστα “Μιντόρι” λέγεται και ένας browser των Linux ο οποίος φυσικά έχει χρώμα πράσινο), παρ’ όλα αυτά όμως, η συνήθεια τόσων ετών δεν μπορούσε να αποβληθεί από τη μία μέρα στην άλλη.
Το γεγονός αυτό επέφερε μία σύγχυση όταν μεταξύ πολλών χωρών, έτσι και η Ιαπωνία, κλήθηκε να συμμορφωθεί με τον παγκόσμιο οδηγικό κανονισμό που θέσπισε τη χρήση τριών χρωμάτων για τη φωτεινή σήμανση: του κόκκινου, του πορτοκαλί και του πράσινου. Οι Ιάπωνες νομοθέτες έπρεπε να προσθέσουν ένα χρώμα το οποίο, για χρόνια ολάκερα, το είχαν ταυτισμένο με το μπλε ενώ στην πραγματιικότητα ήταν το πράσινο. Επόμενο ήταν λοιπόν να υπάρξουν παρανοήσεις με το αποτέλεσμά τους να φαίνεται στα φανάρια των Ιαπωνικών δρόμων.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι πλέον αυτό δεν ισχύει παντού. Στην πλειοψηφία των φωτεινών σηματοδοτών, το μπλε έχει αντικατασταθεί από το κλασικό πρασινάκι. Συχνά όμως το πράσινο αυτό, θα το δείτε να μπλεδίζει πάρα μα πάρα πολύ, θυμίζοντάς μας έτσι το οξύμωρο της περίπλοκης, αλλά πάντα ενδιαφέρουσας Ιαπωνικής γλώσσας.
Για παρατηρείστε το κι εσείς όμως. Για να μην λέτε ότι γράφουμε πράσινα άλογα. Ή μπλε τέλος πάντων!
